İSRAİL- 18.11.2025- İsrail’in Celile Denizi yakınlarında bulunan bir Natufian yerleşiminde, 12 bin yıllık bir kil figürin keşfedildi. Heykel, kadının sırtında yaşayan bir kaz taşıdığını gösteriyor ve dünyanın bilinen en eski insan–hayvan etkileşimi figürü olarak kayıtlara geçti. Araştırmacılara göre bu figürin, 5 cm’den kısa boyuyla küçük ama tarih ve sanat açısından büyük önem taşıyor.

Natufian kültüründe kazın önemi

Natufian toplulukları, gezi ve sembolik amaçlarla kazları hem besin hem de boncuk ve süs yapımında kullanıyordu. Uzmanlar, kadının sırtındaki kazın avlanmış bir hayvan değil, yaşayan bir kuş olduğunu vurgulayarak, Natufianların insan ve hayvanın ruhsal olarak bağlantılı olduğuna inandığını belirtiyor. Bu nedenle uzmanlar bu sahnenin, hem günlük yaşam hem de sembolik anlamlar açısından önemli bir mesaj taşıdığına inanıyor.

Heykel, insanların göçebe avcı-toplayıcı yaşamdan yerleşik hayata geçiş dönemine denk geliyor. Araştırmacılar, figürinin hem perspektif oluşturmak için kilin şekillendirilmesi, hem de 400 santigrat derecede bilinçli olarak pişirilmiş olması nedeniyle erken bir sanatsal ve teknolojik yenilik örneği olduğunu belirtiyor. Figürin üzerindeki kırmızı boya kalıntıları ve muhtemelen genç bir yetişkin kadına ait parmak izi de gözlemlendi.

Animizm, mitolojik ve sembolik bağ

Araştırmacılar, figürin ile Natufianların animistik inanç sistemlerini yansıttığını ve insan–hayvan ilişkisinin avcılıkla değil, mitolojik ve sembolik bir bağ olarak tasvir edildiğini vurguladı. Bu, henüz tarım başlamadan insan topluluklarının hikaye anlatımı ve sembolik ifadelerle uğraştığını gösteriyor.

Keşfin bilimsel önemi

Hebrew Üniversitesi Arkeoloji Enstitüsü’nden Prof. Leore Grosman, “Figürin, göçebe avcı-toplayıcılar ile yerleşik toplumlar arasındaki geçiş dönemini ve insan kültürünün sembolik düşünceyle şekillenmeye başladığını gösteriyor” dedi. Araştırmanın baş yazarı Dr. Laurent Davin ise, “Bu keşif çok sayıda açıdan olağanüstü. Hem insan–hayvan etkileşimini gösteren en eski figür, hem de Güneybatı Asya’da keşfedilen en eski doğal kadın temsili” dedi.

Yerleşimde daha önce de insan yüzü figürleri bulunmuştu ve kazıyla birlikte, Nahal Ein Gev II yerleşimi erken sembolik ve sanatsal ifadelerin merkezi olarak öne çıkıyor. Bulgular, Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlandı.