KKTC - 15.04.2025 - Türkiye'den gelen gazetecilere açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, TDT üyesi bazı devletlerin AB ile yaptıkları anlaşmanın normal olduğunu belirterek, "AB ile ilişkileri bağlamında böyle bir sürece girdikleri için herhalde böyle durum ortaya çıkmıştır. Bu normaldir, neticede bu ülkelerin AB ile çeşitli farklı projeleri ile özel sektör, devlet anlamında her türlü kendi menfaatleri ve çıkarları vardır. İfade edildiği gibi maddi projeler, maddi katkılar, aynı zamanda farklı ticari boyutlarıyla AB'nin kendilerine verebileceği ticari imkanlar vardır" dedi.

Tatar, Kuzey Kıbrıs olarak TDT üyesi tüm devletlere karşı sevgi ve muhabbetleri bulunduğunu belirterek, ülkesinin aynı kültür ve dili konuşan ülkelerin birliğinde bulunmasından daha doğal bir şey olmayacağını kaydetti.

'AB'nin anlaşmayı yapmasındaki temel hedef, Kuzey Kıbrıs'ı engellemek'

TDT bünyesinde bulunan Kazakistan, Özbekistan, Kırgızistan, Türkmenistan ve diğer üye devletlerle Kuzey Kıbrıs'ın ilişkilerinin geliştiğini aktaran Tatar, bugüne kadar o coğrafyada bu tür ilişkiler içine girmeyen AB'nin, bugün bu anlaşmayı yapmasındaki temel hedefinin 2022'den beri teşkilata gözlemci üye olan Kuzey Kıbrıs'ı engellemek olduğunu dile getirdi.

Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Kıbrıs'la ilgili Türk tezinin iki devletli çözüm olduğunu anlatarak, Türk devletlerinden, Rumlarla ilişki kurdukları kadar Kuzey Kıbrıs ile de kurmaları yönünde beklenti içinde olduklarını ifade etti.

Tatar, Kazakistan, Özbekistan, Kırgızistan ve Türkmenistan'ın AB ile imzaladıkları son anlaşmada yer aldığı belirtilen Kıbrıs meselesinde BM kararlarına atıf yapan maddelerin, Türk devletleri tarafından gözden kaçırılmış olma ihtimaline dikkati çekerek, "Bu maddelerin sonucunun nereye varacağı ve kimlere nasıl sonuç doğuracağını biliyorlar mı?" diye konuştu.

AB ile anlaşmanın Türk devletlerine hayırlı olmasını dileyen Tatar, açıklamasını şu cümleler ile sonlandırdı:

Türk devletleri, Rum tarafıyla ilişkilerine biraz daha dikkat etmeli. AB'yle ilişkileri olabilir. Avrupa Birliği, bir birlik fakat nüfusu 800 bin olan Rumların egemenliğinde değil. Türk devletleri Rum ile de ilişki kurabilirler fakat dikkat etmeleri gerekir çünkü Kıbrıs Rum Kesimi'nin oynadığı oyun bambaşkadır. Esasında Rumların oynadığı oyun insanlığa sığmaz. Türk devletleri tarafından Kıbrıs Türk halkının hakkı, hukuku tescil edilene kadar Rumlara 'Bekle.' denilmesi gerekir. 'Bir anlaşma olduktan sonra tekrar görüşürüz.' şeklinde bir muamele olması gerektiğini düşünüyorum.

Ne olmuştu?

Kazakistan, Türkmenistan ve Özbekistan, Avrupa Birliği (AB) ile 4 Nisan'da gerçekleştirdikleri zirvede, yalnızca Türkiye'nin tanıdığı Kuzey Kıbrıs'ın kurulmasını kınayan ve devletlere tanımama çağrısı yapan BM Güvenlik Konseyi'nin 541 ve 550 sayılı kararlarına da bağlı kalacaklarını açıklamıştılar.

18 Kasım 1983'te kabul edilen BMGK'nin 541 sayılı kararı, Kuzey Kıbrıs'ın ilanını hukuken geçersiz saymış ve uluslararası toplumdan sadece Kıbrıs Cumhuriyeti'ni tanımaya devam etmesi istenmişti. Ayrıca taraflara, BM Genel Sekreteri’nin iyi niyet misyonuyla işbirliği yapmaları çağrısında bulunmuş ve adadaki durumu daha da karmaşık hale getirecek eylemlerden kaçınmalarını istenmiştir.

11 Mayıs 1984’te kabul edilen BMGK’nin 550 sayılı kararı, 541 sayılı kararın devamı niteliğinde olup Kuzey Kıbrıs'ın bağımsızlık ilanını bir kez daha kınamıştır. Söz konusu bu kararda uluslararası toplumdan Kuzey Kıbrıs’taki 'ayrılıkçı' devleti tanımamasını istenmiştir. Buna ek olarak bu karar, Maraş bölgesine Kıbrıslı Rum sakinler dışında kimsenin yerleştirilmesini kabul edilemez bulmuş ve bu tür adımların yasa dışı olduğunu vurgulamıştır. Yine bu karada taraflara, BM gözetiminde kapsamlı bir çözüm için müzakerelere devam etme çağrısı yapılmıştır.

Daha önce Güney Kıbrıs'ta büyükelçilik açma kararını ilk açıklayan ülke Kazakistan olmuştu. Özbekistan ise Kazakistan'dan bir ay önce Aralık 2024'te İtalya'daki büyükelçisini Güney Kıbrıs'a akredite büyükelçi olarak ilan etmişti. Türkmenistan da İtalya Büyükelçisi'ni 31 Mart itibariyle Güney Kıbrıs'a akredite büyükelçi olarak atayarak bu yönde ilk adımını atmıştı.