İSTANBUL - 30.07.2025 - Hava sıcaklarının mevsim normallerinin üzerinde seyrettiği bu günlerde hem dünyada hem de Türkiye’de birçok orman yangını meydana geldi. Eskişehir, Kütahya, Bilecik, İzmir yangınlarının etkileri sürerken Bursa’daki orman yangını 4 gün sonra kontrol altına alındı. Gerçekleşen yangın sonrası uzmanlar kül yağışına karşı uyardı. 

‘Kül yağışı yangının büyüklüğüyle doğrudan bağlantılı’

Dr. Suat Keten, kül yağışının yangının büyüklüğüyle doğrudan bağlantılı olduğunu belirtti:

“Ormanda çıkan yangınlarda oluşan küller yüksek enerji ve hava akımıyla yukarı çıkar, sıcaklıkların düşmesi ile beraber yukarıya doğru çıkan küller soğuyarak ana rüzgarın yönlendirmesi ile ve rüzgarın kuvvetine göre rüzgarın gösterdiği istikamet doğrultusunda toplanmaya başlar. Vezüv Yanardağı’nın patlaması yangının olmadığı bir kül yağışına ve verdiği zarara iyi bir örnektir. Yangının büyüklüğü oluşacak kül miktarını artırdığından kül yağışıyla doğrudan bağlantılıdır.”

‘Kül kalınlığı önemli rol oynuyor’

Dr. Suat Keten, küllerin rüzgar hızına göre kıtalar arasına bile taşınabileceğini söyleyerek kül kalınlığının önemine vurgu yaptı:

“Rüzgarın hızı ve gücüne göre kıtalar arası bile taşınma imkanı olabilir. Eğer çok kalın bir tabaka oluşturmaz ise mineral toprağın havalandırılması ve organik toprak oluşturulmasına destek verir, çok kalın olursa toprak üzerinde yeni bir katman oluşturur buda canlılığı yok eder.”

‘Kül solumak ciğerleri tıkayarak ölüme kadar götürür’

Dr. Suat Keten, kül solumanın sadece çevreye değil insan sağlığına da zararları olduğu söyledi:

“Kül solumak ciğerlerdeki alveollerin tıkamasına sebep vererek soluma ve kan temizlenme işleminde yeteri kadar tamamlanamaması ilgili şahısın ölümüne kadar gider. Sıcak havayı ve sıcak külü solumak ciğerlerdeki alveollerin tıkanması ve sıcaktan dolayı sönmesi ve ciğerlerin işlevinin bitmesi anlamına gelir ki dış yanma emaresi gözükmese bile ölümle sonuçlanır, tedavi yoktur. Yangında direkt çalışanlar özellikle risk altında ve aslında bu olayın meslek hastalığı olarak kabul edilmesi gerekir. Yangın sonrası biriken küller rüzgar aracılığıyla tekrar bulunduğu yerlerden gökyüzüne doğru taşınıp iklim ve rüzgar şartlarına göre başka bir alana doğru yığılım yapabilir veya hava kirliliğini sağlayan partiküller halinde havada asılı kalabilir.”