"iz
izi takip etmek
iz bırakmaktan kolay gelir”
Mehmet Fatih Koşan*
(Değerli dostum Fatih beye paylaşım izni için teşekkür ediyorum. Bir Yemin Gibisin – Şiir Kitabı, Sinada Yayınevi)
Şair bu kitabında okuyucusuyla etkileşim için, gerisini “Sen Tamamla” kısmına, “Aşıkların / Halk Ozanlarının karşılıklı doğaçlama Türkü söylerken yaptıkları geleneğin ayak izini takip ederek adeta okuyucusuna “ayak” veriyor. Bu yazıyı kaleme alırken ben de şunları yazdım:)
“İz’in Ardından”
İz sürmek de zorlaşır
Bilgi, hazırlık, karar ve sabır varsa
Çık yola
İzini sürdüklerin sana yoldaş olur
Kim bilir belki, bu gayretin sonrasında
Geride bir iz bile bırakmış olursun
…
Geçen haftanın yazılarında kısa bir özet yapmaya çalışmıştım. Yazılarımızın ana konusu “İnsan ve Toplum” olunca (pazartesileri toplumsal içerikli, Perşembe günleri kişisel gelişim / içsel yolculuk) sözü toparlamak da zor oluyor haliyle. Dr. Mehmet Fatih Koşan dostumun dizelerinden ilham alarak kendi yazdıklarımdan başlayarak “iz sürmeye” başladım.
…
30 Eylül 2024 tarihli yazımızda;
Bir yanda “toplumsal değişim ve gelişme” diğer yanda “toplumsal bozulma ve çürüme” sosyal bilimlerin birlikte değerlendirmesi gereken ana konu başlıklarıdır.
İçinde bulunduğumuz toplumsal yapıyı anlamak için çok geniş çaplı bakmak ve farklı konuları ele almak gerekiyor. Yazılarımı kaleme almadan önce notlar alıyorum kendime. Bu yazı için çıkardığım başlıklar:
Her ana konunun sosyal taraflarını ortaya koymak;
Eğitimin sosyal yönü
Sağlığın sosyal yönü
Ekonominin sosyal yönü
Adaletin var mı dünya? Adaletin sosyal yönü
İnsan, çevre ve Toplum
İyilik hali / Bireysel ve toplumsal iyilik hali
Toplumsal gelişmişlik ölçütleri
Kültür sanat spor
Bilim politikaları
Sosyal politikalar
Sporun topluma dönük yüzü
İnsanın gelişim evreleri
- Bebeklik
- Çocukluk
- Ergenlik
- Gençlik
- Genç yetişkinlik
- Yetişkinlik
- Yaşlılık
İletişim, etkileşim, sosyal yaşam
Evlilik ve eşler arası ilişkiler
Roller (Ailede, mahallede, iş ortamında)
Çalışma hayatı
Sosyal sorunlar
- İşsizlik
- Göç
- Suçluluk
- Boşanmalar
- Yalnızlık
- Eğitime devam edememe
- Bağımlılık
Her bir başlık bugüne kadar bilim insanları ve konuya önem veren kişilerce defalarca yazılmış ve öneriler getirilmiş olmasına rağmen bu başlıklarda ve sayamadığım diğerlerinde sorunlar devam diyor. Hayatın kendisi “değişim” iken, bu sorunların değişmeden kaldığını düşünmek fazla iyimser bir yaklaşım olur.
…
Bu iz sürmelerim beni bir kez daha İbn-i Haldun’un “Mukkadime”sine götürdü:
“1347’de Tunus’da kaleme alınmış ve bir Sultan’a takdim edilmiş. Bu eser farklı dillere tercüme edilmiş. Bir kitabın girişi adeta içinde bulunduğu kitabın ismini gölgede bırakmıştır. İbn-i Haldun’un “el-İber’in” adlı tarih kitabının giriş kısmıdır. Bu giriş, daha sonraları önemine binaen ayrı olarak basılmış ve “Mukaddime” adıyla meşhur olmuştur” (Ahmet Erkoç, İbn-i Haldun ve Mukaddime, YASON Yayınları, 2015).
…
Sosyal bilimler alanında çalışan çoğu kişi, İbn-i Haldun’u ve toplum hayatına ilişkin görüşlerini bilir ve kullanır. Bizler de ilerleyen yazılarımızda yeri geldikçe değineceğiz. Bir konuya giriş yapmak işte bu kadar zor ama önemlidir.
…
Bazen söze ve yazıya başlayamaz insan, yutkunur durur. Parmaklar kaleme / klavyeye gitmez.
Tarih boyunca söz söyleme ve yazı yazma sanatında ustalaşmış, bilgi ve tecrübeleriyle sadece yaşadıkları döneme değil asırlar sonrasına ışık olan “ustaları” hatırlayınca, neden yazıyorum ki, diyorum. Cevabı yazının başındaki “iz” şiirinde ve “izin ardından” yazdıklarımda…
…
Her yazı / konuşma, üç ana bölümden oluşur: GİRİŞ – GELİŞME – SONUÇ …
Bir evin, bahçenin girişinde kalıverirsin öylece, beklersin…
Tıpkı dünyaya geldiğin gibi, sonuç almak için işe girişmeli, kendini geliştirmelisin.
…
Kuran- Kerim’de Kasas Sûresi 60. Ayette;
“Size verilen şeyler, dünya hayatının geçici nimeti ve süsüdür. Allah katındaki nimetler ise daha hayırlı ve daha devamlıdır. Hâlâ aklınızı çalıştırmayacak mısınız?”(https://www.kuranvemeali.com/)
Peygamberimizin (S.A.V.) Hadislerinde;
Berâ’ b. Âzib (r.a.) şöyle demiştir: “Peygamber (s.a.v.) bize şu yedi şeyi emretti:
"Hastayı ziyaret etmek, cenazeyi (kabre kadar) takip etmek, aksırana Allah’tan rahmet dilemek, zayıfa yardım etmek, mazluma yardım etmek, selâmı yaymak ve yemin edenin yeminini tasdik etmek.” (Buhârî, İsti’zân, 8, https://www.islamveihsan.com/)
…
Canın Özünden, Can-ı Gönülden …
Dr. Özcan Kars / drozcankars.yenibaskent@gmail.com / @drozcankars
