HANDE USTAMAHMUT


POSTMODERNİZM VE CİNSİYETİN AKIŞKANLIĞI FEMİNİST HAREKETİ

Günümüzde cinsiyet ve cinsellik alanında yaşanan dönüşümlerde feminist hareketlerin etkisi büyüktür.


Modernizmin temel paradigmasını oluşturan Aydınlanma düşüncesi, akıl ve rasyonaliteyi merkezine alan bir entelektüel harekettir. Aydınlanmanın etkisiyle modernizm, akıl ve bilimi temel alan bir anlayış geliştirmiş, din ve geleneksel yaklaşımları ise birer engel olarak görmüştür. Modernistdüşünce, dünya meselelerinin çözümünde din yerine aklı ön plana koymayı savunmuştur. Göreceliliğe yer vermeyen modernist Batı anlayışı, dikotomik ayrımlarla felsefesini şekillendirmiştir. İyi-kötü, özne-nesne, kadın-erkek gibi ikili karşıtlıklar üzerine temellenen bu felsefe, bu ayrımlardan birine olumlu değer atfederken diğerine olumsuz değerler yüklemiştir.

 Modernitenin ikili karşıtlıkları temel alan bu yaklaşımı, bir tarafın daha edilgen bir konumda kalmasına neden olmuştur. İktidar ilişkilerinin keskin ve katı ayrımlarla şekillendiği modernist anlayış, postmodernite ile daha parçalı ve akışkan bir hale gelmiştir. Çünkü modernitenin büyük anlatılarının vaat ettiği düşüncelerin gerçekleşmemesi, doğaya karşı aklın, kadına karşı erkeğin konumlandırılması gibi ikili karşıtlıkların ürettiği güç eşitsizlikleri bu dönüşümün temel nedenlerinden biri olmuştur. Bu durum, feminist düşünce tarafından modernizmin evrensel ve özcü yaklaşımlarının cinsiyet bağlamında eleştirilmesine yol açmıştır. Feminist bakış açısı, kadının edilgen konumunu sorgulayarak cinsiyetler arasındaki eşitsizliklerin modernizmin bir ürünü olduğunu öne sürmüştür. Modernitenin Kartezyen anlayışının bir sonucu olarak ortaya çıkan güç eşitsizlikleri, Jacques Derrida ve Michel Foucault gibi postmodern düşünürler tarafından eleştirilmiş ve modernist yaklaşıma karşı bir direnç geliştirilmiştir. Günümüzde cinsiyet ve cinsellik alanında yaşanan dönüşümlerde feminist hareketlerin etkisi büyüktür. Özellikle 20. yüzyılın sonlarına doğru ivme kazanan postmodern anlayışla birlikte feminist hareket, ırk, etnisite ve cinsellik gibi farklılıkları merkeze almaya başlamıştır. Postmodernizmin etkisiyle ortaya çıkan üçüncü dalga feminizm, modernizmin büyük anlatılarına ve özcülüğüne karşı çıkarak yeni bir perspektif geliştirmiştir.

 Üçüncü dalga feminizmin temel isimlerinden biri olan Judith Butler, queer teoriyi ön plana çıkararak bu bağlamda önemli bir rol oynamıştır. Birinci ve ikinci dalga feminizm eşitlik, adalet ve hak arayışlarını modernizmin öğretileriyle sürdürürken, üçüncü dalga feminizm farklılık ve çeşitlilikleri vurgulayarak farklı cinsel kimliklerin de görünürlüğünü sağlamıştır.1960’lar ve 1970’lerde belirginleşen feminist anlayış, postmodernizm ile şekillenen bir forma kavuşmuştur. Modernitenin onayladığı ikili karşıtlıklardan oluşan anlayışın insanlığa cinsiyet ve cinsellik anlamında eşitlik ve fayda getirmediği görülünce, postmodern yaklaşım modernizmi sorgulamaya başlamıştır. Modernitenin cinsiyet rollerinde oluşturduğu ikili ve özcü ayrımlar, postmodernizm ile çoklu ve kültürel olarak değişken bir forma bürünmüştür. Heteroseksüel anlayışın sorgulanmasıyla birlikte cinsiyet ve cinsellik algıları, postmodern dönemde farklı bir boyut kazanmıştır. Heteroseksüel anlayışın baskıcı eğilimlerinin tartışılması sonucunda cinsiyet ve toplumsal cinsiyet kavramları da yeniden ele alınmış ve yeni ideolojik yapıların oluşmasına zemin hazırlanmıştır. Cinsel kimliklerin çoklu olduğunu ve bu kimliklerin akışkan olduğunu savunmak, cinsiyetsiz kimliklerin oluşumuna yol açmıştır. Farklı cinsel kimliklerin toplumsal olarak meşrulaştırılması, feminist hareketlerin etkisiyle ve cinsiyet değiştirme operasyonlarının yaygınlaşmasıyla mümkün olmuştur. Teknolojik gelişmeler sayesinde kadınlar, üreme pratiklerinden uzaklaşmış ve laboratuvar ortamında embriyolar elde edilmeye başlanmıştır. Bu teknolojik ilerlemeler cinsiyetlerin, akışkan bir hale gelmesine yol açmıştır. Postmodernizmin bir sonucu olarak ortaya çıkan bu cinsel kimliklerdeki akışkanlık, modernizmin büyük anlatılarına karşı bir başkaldırı olarak kabul edilmektedir. Modernizmin evrenselciliğinin aksine, postmodernizm yerelliğe ve tarihselliğe vurgu yaparak çoğulluğun ve çeşitliliğin ön plana çıkmasına zemin hazırlamıştır. Bu da bireysel farklılıkların daha görünür hale gelmesini sağlamıştır. Ancak Donovan’a göre, postmodernizmin aşırı uç yorumları nominalizme yol açabilir. 

Farklılıklara vurgu yaparak evrensel değerleri reddeden postmodern anlayış, tüm evrensel gerçeklikleri yok sayarak çelişkili bir hal alma tehlikesi taşımaktadır. Dolayısıyla bugün geldiğimiz noktada aşırılıkların yol açtığı problemleri görerek, hareket etmek elzemdir. Şayet feminist hareket, etkili bir çıkış yapmak istiyorsa birçok parametreyi göz önünde bulundurarak politika geliştirmelidir.

İRAN ORDUSU KATAR VE IRAK'TAKİ ABD ÜSLERİNE SALDIRI BAŞLATTIran ordusu Katar ve Irak’taki ABD üslerine saldırı başlattı

CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN'DAN ŞAM'DAKİ KİLİSE SALDIRISINA SERT TEPKİ

ABD'NİN DAHİL OLMASIYLA GERİLİM BÜYÜYOR : İRAN -İSRAİL ÇATIŞMALARININ 10 GÜN BİLANÇOSU

İRAN-İSRAİL ÇATIŞMASINDA 11. GÜN

RUSYA DIŞİŞLERİ BAKANI LAVROV'DAN ABY'YE UYARI

TÜRKİYE'DEN ABD'NİN İRAN SALDIRISINA SERT TEPKİ

ABD DİŞİŞLERİ BAKANLIĞI'NDAN TÜRKİYE'DEKİ VATANDAŞLARINA UYARI

KİLİSEYE BOMBALI SALDIRI

İRAN-İSRAİL ÇATIŞMASINDA 10.GÜN

İRAN'DAN ÜLKEDEKİ İSRAİL AJANLARINA ÇAĞRI

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 36 30 1 5 60 95
2.Fenerbahçe 36 26 4 6 51 84
3.Samsunspor 36 19 10 7 14 64
4.Beşiktaş 36 17 8 11 23 62
5.İstanbul Başakşehir 36 16 14 6 4 54
6.Eyüpspor 36 15 13 8 5 53
7.Trabzonspor 36 13 11 12 13 51
8.Göztepe 36 13 12 11 9 50
9.Rizespor 36 15 17 4 -6 49
10.Kasımpaşa 36 11 11 14 -1 47
11.Konyaspor 36 13 16 7 -5 46
12.Alanyaspor 36 12 15 9 -7 45
13.Kayserispor 36 11 13 12 -12 45
14.Gazişehir Gaziantep 36 12 15 9 -5 45
15.Antalyaspor 36 12 16 8 -25 44
16.Bodrum FK 36 9 17 10 -17 37
17.Sivasspor 36 9 19 8 -16 35
18.Hatayspor 36 6 22 8 -27 26
19.Adana Demirspor 36 3 28 5 -58 2

YAZARLAR